Trong cam kết WTO, VN sẽ tham gia Hiệp định công nghệ thông tin mà theo đó là giảm thuế nhập khẩu các sản phẩm công nghệ thông tin còn 0%. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, giá máy vi tính rẻ hơn chủ yếu do sự thay đổi về công nghệ hơn là do chính sách trên.

Thông thường dịp cuối năm là mùa bán hàng của các hãng sản xuất linh kiện nhằm khuyến khích người tiêu dùng mua hàng và giới thiệu sản phẩm mới. Một chuyên gia trong ngành cho biết các dòng CPU cũ của Intel mỗi lần giảm giá có khi đến 30% trong khi giá thành của CPU chiếm đến 25% tổng giá trị của một bộ PC. Đó là chưa kể các hãng sản xuất linh kiện khác cũng sẽ giảm giá theo. Vì vậy, theo các doanh nghiệp, giá một số linh kiện và dòng sản phẩm hiện giảm không phải do việc VN gia nhập WTO.

Theo tính toán của chuyên gia, tốc độ giảm thuế nhập khẩu theo cam kết của VN với WTO không “thấm thía” gì với tốc độ mất giá do thay đổi công nghệ. Bình quân mỗi laptop sử dụng công nghệ cũ mất giá khoảng 36%/năm nhưng với những laptop sử dụng công nghệ mới thì tốc độ mất giá lên đến 50-60%/năm. Chẳng hạn laptop Sony Vaio dòng S chỉ trong một năm giảm gần 2.000 USD so với giá 3.700 USD do có nhiều “đàn em” cạnh tranh với nhiều công nghệ cao ra đời.

Nhưng ngay lúc này, người tiêu dùng đã có thể mua sản phẩm IT với giá rẻ hơn khá nhiều so với trước, chủ yếu do các công ty thay đổi công nghệ. Laptop nhãn hiệu Dell Inspiron 700 với cấu hình bộ vi xử lý 1,7 GHz công nghệ centrino, RAM 512 MB, màn hình 12 inch, ổ cứng 70 GB, DVD/RW... đầu năm có giá 1.700 USD nhưng nay chỉ còn khoảng 1.200 USD. Laptop IBM Lenovo T43 màn hình 14 inch, RAM 512, bộ vi xử lý 1,8 GHz công nghệ Centrino, DVD... có giá 1.800 USD hiện còn khoảng 1.350 USD.

Không chỉ laptop, các sản phẩm, linh kiện máy tính giá cũng thay đổi nhanh chóng. Giám đốc Công ty máy tính Thành Nhân (TP HCM) Nguyễn Văn Xê cho biết biến động nhiều nhất là RAM, bộ vi xử lý và màn hình. Theo ông Xê, có những dòng CPU chỉ xuất hiện trên thị trường trong vòng một năm và bị xóa sổ do xuất hiện CPU công nghệ mới. Màn hình LCD cũng thay đổi giá khá nhanh với mức chênh lệch khoảng 30% chỉ trong vài tháng, RAM cũng thay đổi liên tục trong mức 10-20 USD.

Ông Nguyễn Minh Huyên, Giám đốc thương hiệu máy tính CMS, cho biết hao mòn vô hình (do công nghệ lạc hậu) làm một dòng PC có cùng cấu hình mất giá khoảng 30-35%/năm. Còn ông Xê cũng cho rằng để thu hút thị trường cuối năm, các nhà phân phối linh kiện đã chủ động hạ giá sản phẩm để thanh lý các sản phẩm sử dụng công nghệ cũ trước khi tung ra thị trường những dòng sản phẩm mới giá cả lại thay đổi. Chu kỳ này diễn ra gần như liên tục và cố định.